Metoda SMART(er) – wyznacz i zrealizuj swój cel

Umiejętność skutecznego wyznaczania i realizowania celów jest kluczowa dla sukcesu osobistego i zawodowego. Metoda SMART, a jej rozwinięcie SMART(er), stanowi niezwykle użyteczne narzędzie, które umożliwia precyzyjne formułowanie celów, monitorowanie postępów oraz dostosowywanie strategii działania.

Metoda SMART

Metoda SMART to popularne narzędzie używane w zarządzaniu projektami i wyznaczaniu celów. Jej głównym celem jest pomoc w formułowaniu celów w sposób, który zwiększa prawdopodobieństwo ich osiągnięcia. Akronim SMART pochodzi od angielskich słów (Specific, Measurable, Assignable, Realistic, Time-related), które określają cechy, jakie powinny mieć dobrze zdefiniowane cele:

1. S (Specific) – Konkretne: Cel powinien być jasny i szczegółowy, aby każdy wiedział, co dokładnie ma osiągnąć. Zamiast mówić „chcę schudnąć”, lepiej określić „chcę schudnąć 5 kg w ciągu 3 miesięcy”.
2. M (Measurable) – Mierzalne: Ważne jest, aby cel można było zmierzyć, co pozwala na monitorowanie postępów. Na przykład „chcę zwiększyć sprzedaż o 20% w ciągu roku”.
3. A (Achievable) – Osiągalne: Cel powinien być realistyczny i możliwy do osiągnięcia. Należy uwzględnić dostępne zasoby i ograniczenia. Na przykład „chcę zdobyć nowego klienta w każdym miesiącu” jest bardziej osiągalne niż „chcę zdobyć 100 nowych klientów w tydzień”.
4. R (Relevant) – Istotne: Cel powinien być istotny dla osoby lub organizacji, a także zgodny z innymi celami. Na przykład, jeśli celem organizacji jest wzrost przychodów, to zwiększenie sprzedaży będzie bardziej istotne niż poprawa wizerunku marki.
5. T (Time-bound) – Czasowe: Cel powinien mieć wyznaczony termin realizacji, co pozwala na skuteczniejsze planowanie działań. Na przykład „chcę skończyć kurs w ciągu 6 miesięcy”.

Odmiany metody SMART

1. SMARTER: Jest to rozszerzenie tradycyjnej metody SMART, dodające dwa dodatkowe elementy:
   • E (Evaluate) – Ocena: Regularna ocena postępów w osiąganiu celu. Może to obejmować analizę danych i feedback od zespołu.
   • R (Re-adjust) – Dostosowanie: W razie potrzeby wprowadzenie zmian w celu, aby lepiej odpowiadał aktualnym warunkom. To podejście pozwala na elastyczność i dostosowanie się do zmieniających się okoliczności.
2. SMARTA: Kolejna odmiana, która dodaje:
   • A (Aligned) – Zgodność: Cele powinny być zgodne z ogólnymi celami organizacji lub osobistymi wartościami. To zapewnia, że wysiłki są skoordynowane i zmierzają w tym samym kierunku.
3. CLEAR: Często używana w kontekście zespołowym, ta metoda stawia nacisk na:
   • C (Collaborative) – Współpraca: Cele powinny być wypracowane wspólnie z zespołem.
   • L (Limited) – Ograniczone: Cele powinny być skoncentrowane i ograniczone w czasie, aby unikać rozproszenia uwagi.
   • E (Emotional) – Emocjonalne: Cele powinny budzić emocje, motywować i inspirować.
   • A (Appreciable) – Doceniane: Cele powinny być wystarczająco małe, aby można je było łatwo docenić.
   • R (Refinable) – Refinowane: Możliwość dalszej pracy nad celami i ich modyfikacji w miarę postępów.

Przykład zastosowania SMART(er)

Strategia SMART(er) – pobierz i uzupełnij

Podgląd:

Metoda SMART(er) w coachingu

Zastosowanie metody SMART(er) w coachingu jest niezwykle efektywne, ponieważ pomaga w precyzyjnym definiowaniu celów rozwojowych i monitorowaniu postępów. Poznaj jak można zastosować poszczególne elementy metody SMART(er) w praktyce coachingowej.

1. Specific (Konkretne)

W coachingu kluczowe jest, aby cele były jasno określone i konkretne. Coach może pomóc klientowi w sformułowaniu celu, który jest precyzyjny i zrozumiały. Na przykład, zamiast ogólnego celu „chcę być lepszym liderem”, można sformułować cel jako „chcę prowadzić zespół do osiągnięcia wyznaczonych celów kwartalnych w ciągu najbliższych trzech miesięcy”.

2. Measurable (Mierzalne)

Cele powinny być mierzalne, aby można było ocenić postępy. Coach może pomóc klientowi określić, jakie wskaźniki będą używane do mierzenia sukcesu. Na przykład, jeśli celem jest poprawa umiejętności komunikacyjnych, można ustalić mierniki takie jak liczba pozytywnych feedbacków od zespołu czy liczba wystąpień publicznych w ciągu kwartału.

3. Achievable (Osiągalne)

Ważne jest, aby cele były realistyczne i osiągalne. Coach może wspierać klienta w analizie jego umiejętności i zasobów, aby upewnić się, że cel nie jest zbyt ambitny. Na przykład, jeśli klient ma ograniczone doświadczenie w zarządzaniu, cel „chcę zostać dyrektorem w ciągu roku” może być zbyt ambitny, podczas gdy „chcę zdobyć awans na stanowisko menedżera w ciągu dwóch lat” będzie bardziej realistyczny.

4. Relevant (Istotne)

Cele powinny być zgodne z długoterminowymi aspiracjami klienta. Coach powinien pomóc klientowi w zrozumieniu, jak wyznaczony cel wpisuje się w jego szersze cele życiowe lub zawodowe. Na przykład, jeśli klient chce rozwijać swoją karierę w obszarze marketingu, cel „chcę ukończyć kurs z marketingu cyfrowego” będzie bardziej istotny niż cel, który nie ma związku z jego ambicjami zawodowymi.

5. Time-bound (Czasowe)

Wyznaczenie terminu realizacji celu pomaga w utrzymaniu motywacji i odpowiedzialności. Coach powinien pomóc klientowi ustalić realistyczny czas na osiągnięcie celu. Przykład celu: „Chcę zwiększyć sprzedaż o 15% w ciągu najbliższych sześciu miesięcy”.

6. Evaluate (Ocena)

Regularna ocena postępów jest kluczowa w coachingu. Coach może ustalić z klientem, jak często będą się spotykać, aby omówić postępy. Może to być cotygodniowe lub comiesięczne sprawdzenie, które pomoże w identyfikacji ewentualnych trudności oraz dostosowaniu strategii działania.

7. Re-adjust (Dostosowanie)

Jeśli postępy nie są zgodne z planem lub sytuacja się zmienia, ważne jest, aby mieć elastyczność do dostosowania celu. Coach powinien wspierać klienta w dokonywaniu niezbędnych zmian w celach, aby mogły one lepiej odpowiadać nowym okolicznościom.

Przykład zastosowania metody SMART(er) w coachingu

Cel: „Chcę poprawić moje umiejętności przywódcze”.

• Specific: „Chcę zwiększyć zaangażowanie mojego zespołu w projektach”.
• Measurable: „Chcę, aby 80% członków zespołu zgłosiło pozytywną opinię na temat mojego stylu zarządzania w ankiecie”.
• Achievable: „Biorąc pod uwagę moje obecne umiejętności, poprawa o 20% w ciągu sześciu miesięcy jest osiągalna”.
• Relevant: „Poprawa umiejętności przywódczych pomoże mi w awansie na stanowisko kierownicze w mojej firmie”.
• Time-bound: „Chcę osiągnąć ten cel w ciągu sześciu miesięcy”.
• Evaluate: „Będziemy spotykać się co miesiąc, aby ocenić moje postępy”.
• Re-adjust: „Jeśli nie zobaczę postępów po trzech miesiącach, przeanalizujemy, co można zmienić”.